Mensen zijn politiek. Een "polis" is wat de oude Grieken een stadstaat noemden. We gebruiken "politiek" om uit te zoeken hoe we met andere mensen kunnen leven en omgaan, in grote en kleine gemeenschappen.
Vandaag houdt de wereld zijn adem in, (dit is geschreven in februari 2021, dus het specifieke geval is gedateerd, maar het hoofdthema is tijdloos!) om te zien of Rusland daadwerkelijk (opnieuw) zijn vreedzame veel kleinere buurland Oekraïne zal binnenvallen. Het is een verschrikkelijk politiek probleem.
Waarom hebben we dit politieke probleem? Is het hebzucht? Lust voor macht en heerschappij? Angst voor omsingeling? Totaal verschillende opvattingen over de werkelijkheid? Is het dat het Russische politieke systeem kapot is, waardoor een paar machtige mensen een heel land naar het kwaad kunnen leiden voor hun eigen voordeel?
Dr. Steven Garber zou argumenteren dat het geworteld is in een cultureel probleem: "De cultuur is stroomopwaarts van de politiek, altijd en overal," schreef hij in november 2016.
Hij heeft gelijk. Ray Blunt, die reageerde op het artikel van Dr. Garber, was het ermee eens, en voegde dit toe: "Cultuur, gezonde cultuur, kan stroomopwaarts van de politiek zijn; ongezonde en zieke cultuur ook."
Blunt vervolgde met een interessante opmerking over William Wilberforce's inspanningen om de slavernij te beëindigen:
"Een van de meest opmerkelijke dingen die William Wilberforce ooit deed, was het schrijven van een boek. Zijn enige boek, 'Real Christianity', kwam op het dieptepunt van zijn tien jaar durende poging om de Britse cultuur - haar zeden en moraal - te veranderen en een einde te maken aan de slavenhandel.... Uit de herhaalde mislukking van deze verandering kwam zijn uitgebreide analyse van wat Brittannië mankeerde - in één woord: egoïsme.... Alleen een terugkeer naar het hart van het ware christendom, verankerd in nederigheid en dienend leiderschap, zo betoogde hij, zou Groot-Brittannië een grootse natie kunnen blijven."
Hier neemt Blunt echt de volgende sprong stroomopwaarts. Hij richt zich op religie, naar onze mening terecht. Religie is stroomopwaarts van de cultuur. Het is wat een cultuur gezond of ongezond maakt.
In zijn afscheidsrede merkte George Washington het vitale verband op tussen religie en politiek: "Religie en moraal zijn onmisbare steunpilaren van alle eigenschappen en gewoonten die tot politieke voorspoed leiden. 1
In de Bijbel, in het Evangelie van Matteüs, leert Jezus dit,
"Hoe kun je goede dingen spreken als je slecht bent? ...uit de overvloed van het hart spreekt de mond. Een goed mens brengt uit de goede schat van zijn hart goede dingen voort, en een slecht mens brengt uit de slechte schat slechte dingen voort." (Mattheüs 12:34-35)
In het Evangelie van Lucas, in de "Preek op de Vlakte", zegt Jezus,
"... een goede boom draagt geen slechte vruchten, noch draagt een slechte boom goede vruchten.... elke boom wordt gekend aan zijn eigen vruchten. Want mensen verzamelen geen vijgen uit doornen, noch druiven uit een braamstruik." (Lucas 6:43-44)
Op zijn analytische manier, in "Doctrine of Life" (uit 1763), zegt Swedenborg ongeveer hetzelfde:
"Een persoon die geestelijke goedheid bezit is een moreel en burgerlijk persoon, omdat geestelijke goedheid het wezen van goedheid in zich heeft, en morele en burgerlijke goedheid daarvan zijn afgeleid." (Leer des Levens 13, Rogers vertaling)
We geloven allemaal iets! We kunnen geloven dat er geen God of overkoepelend doel is, en dat we allemaal willekeurige collocaties van moleculen zijn met zelfbedachte doelen -- en als we dat geloven zullen we een andere cultuur creëren dan wanneer we geloven dat er een God is, en een doel, en dat we onze naasten moeten liefhebben. Misschien moeten we zeggen: "Geloof is de opmaat tot cultuur". Daar zit iets in. Mensen geloven in... een wetenschappelijke materiële wereld. Geen objectieve waarheid. Geen objectief goed of kwaad. "Het is mijn waarheid". "Het is gewoon wie ik ben."
Religie krijgt een slechte reputatie. Een deel daarvan is verdiend... maar... wacht. Denk goed na. Het lijkt veel logischer dat er een doel is, dat het fysieke universum leven en intelligentie begunstigt, en dat, als we wakker zijn, we glimpen inzicht krijgen in spirituele realiteiten.
Religie gaat in wezen niet over rituelen of kerkgebouwen of priesters -- het gaat over het opnieuw verbinden, het opnieuw verenigen met de God die ons geschapen heeft. Hij is "de stroomopwaarts" - de bron, de "zuivere rivier van levenswater" (Apocalyps 22:1) in het centrum van de stad, Nieuw Jeruzalem. Hij is de bron van alle liefde en wijsheid.
Als we serieus, trouw en nederig proberen Gods wil te begrijpen en te doen, als we "ophouden het kwade te doen, en leren het goede te doen", (Jesaja 1:16) helpen we een gezonde cultuur te creëren. Als we een gezonde cultuur creëren, kunnen we een gezonde politiek opbouwen. Dan kunnen we onze zwaarden omsmeden tot ploegscharen.Jesaja 2:4) en "wonen in vrede". (Jesaja 32:18)
We kunnen de rivier vervuilen, omleiden, afdammen, negeren. Of we kunnen hem ons laten schoonspoelen en proberen stroomopwaarts te peddelen, om zijn bovenloop te verkennen.
Voetnoten:
1. 1. George Washington, "Farewell Address, 19 september 1796," in The Writings of George Washington, ed. John C. Fitzpatrick, 37 delen (Washington, D.C.: Government Printing Office, 1931-1940), 35:229.
